Mushin wordt vaak beschreven als een geest leeg van gedachten en gevoelens. De geest vullen met leegte maakt echter nog geen lege geest. De “hartsoetra” (een boeddhistische tekst) beschrijft:
“Vorm is leegte, leegte is vorm”
Wat zich (voor het gemak in dit onderwerp) geïnterpreteerd kan worden als:
concepten en ideeën zijn leeg (vrij van eigen op zichzelf staand bestaan), het concept van leegte is een concept op zichzelf.
Mushin is dus niet het (tevergeefs) proberen alle gedachten uit te schakelen (en nu komt het moeilijke gedeelte), maar te realiseren dat al deze gedachten vrij zijn van een eigen bestaan en ze vrij te laten zonder er aan te hechten.
Vanuit deze leegte (of wellicht juist volheid) kan de creativiteit en vrijheid ontstaan om spontaan en gepast te reageren op de aanval van de opponent zonder tussenkomst van een bewust gedachte-proces.
Dit is overigens iets anders dan een reflex, omdat er in de staat van mushin ook de mogelijkheid bestaat een beweging in te zetten die nieuw is in tegenstelling tot een reflex.
